Inne informacje

Przybyszewski od A do Z

Stanisław Przybyszewski był bez wątpienia jedną z najbarwniejszych postaci literatury zarówno polskiej, jak i niemieckiej. Jego twórczość jest zupełnie unikatowa, a osobowości na tyle wpływowa, że odcisnął swoje piękno zarówno na modernizmie niemiecki, jak i Młodej polskie i polskim dekadentyzmie. Przybyszewski miał również ciekawe życie osobiste, które do dziś wzbudza zainteresowanie nie tylko historyków literatury i krytyków, ale również zwykłych czytelników. Poniżej prezentujemy alfabet Przybyszewskiego – męża, kochanka, ojca i zupełne ekstrawaganckiej postaci europejskiej bohemy.

A jak alkoholizm

Z alkoholizmem Przybyszewski zmagał się niemalże przez całe swoje dorosłe życie. Podczas pobytu w Toruniu poddał się kuracji odwykowej.

F jak Finanse

Pod względem finansowym Przybyszewskiemu wiodło się różnie. Nie zawsze udawało mu się żyć tylko i wyłącznie z pisania książek. Pracował więc również w redakcjach różnych pism. Jeszcze przebywając w Berlinie imał się różnorodnych dorywczych prac. Pracował również jako tłumacz w Dyrekcji Poczty w Poznaniu, a także w Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku. Na życie zarabiał również na Zamku Królewskim w Warszawie w kancelarii prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego. Jednak specjalnej sumy nie udało mu się odłożyć, a pod koniec życia zdecydowanie jego finanse były katastrofalne. Z tego też powodu wrócił na rodzinne Kujawy.

D jak Dom

Przybyszewski był obieżyświatem z krwi i kości i w zasadzie nigdzie nie zagrzał miejsca na dłużej. Jedynym miejscem, które można uznać za jego dom to rodzinne Kujawy. W tułał się po wielu krajach i miastach. Mieszkał w Berlinie, w Kongsvinger (Norwegia), w Krakowie, Warszawie, Toruniu, w Monachium, Pradze, Poznaniu, Gdańsku, Zakopanem, w Bydgoszczy i na koniec życia w Jarontach na Kujawach. Jak więc widać jest to lista dość imponująca.

K jak Kobiety

Kobiety w życiu Stanisława Przybyszewskiego odgrywają ważną role. Najpierw była Marta Foerder, jego przyjaciółka z Wągrowca. Związali się ze sobą w roku 1891. Ich związek choć płódny w potomstwo to jednak zakończył się tragicznie. Marta Foorder w 1896 popełniła samobójstwo. A do takiego właśnie czynu pchnął ją brak wsparcia ze strony Przybyszewskiego, między innymi przy opiece nad dziećmi właśnie, ale również jego kolejne podboje miłosc

Tragiczny finał związku z Martą Foerder nie spowodował u Przybyszewskiego braku chęci do nawiązywania nowych kontaktów z kobietami. Następną kobietą w życiu tego pisarza była Norweżka Dagny Juel, którą poślubił w roku 1893 (!), czyli jak łatwo zauważyć będąc jeszcze w związku z Martą Foerder. Wraz z Dagny Przybyszewski grał pierwsze skrzypce w środowisku artystycznym Berlina. Pomieszkiwali razem trochę w Berlinie, a trochę w rodzinnej miejscowości Dagny w Norwegii. Kres ich związku nastał w 1900 roku, choć jeszcze w 1901 na chwilę do siebie wrócili. W 1899 roku, a więc będąc jeszcze w związku z Dagny, Przybyszewski miał romans z malarką Anielą Pająkówną. Następnie była Jadwiga, żona Jana Kasprowicza, które dla Przybyszewskiego porzuciła swoje małżeństwo i dzieci. Pobrali się w 1905 roku.

P jak Potomstwo

Stanisław Przybyszewski dorobił się w ciągu swojego życia całkiem sporego potomstwa. W pierwszej kolejności skupmy się na dzieciach, które miał z Martą Foeder. To Bolesław (ur. 1892r.), Mieczysława (ur. również 1892r.) i Janina (ur. 1895r.). Przybyszewski zdecydowanie nie był przykładem dobrego ojca. W zasadzie można wręcz powiedzieć, ze swoimi dziećmi zupełnie się nie interesował. Warto również dodać, że matka dzieci – Marta Foerder popełniając samobójstwo była w ciąży z czwartym dzieckiem Przybyszewskiego. Jaki więc los czekał dzieci po śmierci matki i wobec żadnego zainteresowania ze strony ojca? Bolesławiem zaopiekowała się matka Przybyszewskiego, natomiast córki skończyły w przytułku. Ich późniejszy los był jednak zupełnie odmienny. Mieczysławie udało się stamtąd wydostać. Została zaadaptowana przez całkiem zamożną rodzinę. Niestety o wiele gorzej powiodło się Janinie. Cierpiała na spore problemy natury psychicznej i znalazła się z domu opieki dla obłąkanych, gdzie wkrótce zmarła.

Kolejne dzieci Przybyszewskiego to owoc związku z Norweżką Dagny Juel. W tym wypadku Przybyszewski spłodził syna Zenona i córkę Ivi Następnie w wyniku romansu z Anielą Pająkówną został ojcem Stanisławy (ur. 1901r.)

T jak Trójkąt miłosny

To dość ciekawy epizod z życia Przybyszewskiego i jest związany z jedną z jego panterek Dagny Juel. Miała ona bowiem romans z norweskim malarzem Edwardem Munchem, który motyw ich miłosnego trójkąta wykorzystywał w swojej twórczości – choćby w ich zbiorowym portrecie z 1896 roku.

W jak Wiara

Życie Przybyszewskiego w zasadzie niewiele miało wspólnego z katolicyzmem, choć urodził się w katolickiej rodzinie. Dopiero tuż przed śmiercią doszło u niego do nawrócenia. Nawet wystosował specjalną deklarację na piśmie, w której przeprasza za wszystkie swoje doczesne występki. Pragnął umrzeć jako katolik.